SGK'DAN UYARI!

Sosyal Güvenlik İl Müdürü Mehmet Yaşar Günay, "Kayıt dışı istihdamla mücadelede kararlıyız" dedi.

Sosyal Güvenlik İl Müdürü Mehmet Yaşar Günay, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında yürütülen çalışmalar hakkında önemli açıklamalarda bulundu. 

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) her yıl sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına ziyaretler gerçekleştirdiğini belirten Günay, bu ziyaretlerin rehberlik ve bilgilendirme faaliyetleri çerçevesinde yapıldığını söyledi.

KAYIT DIŞI İSTİHDAM NEDİR?

Kayıt dışı istihdam, çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumuna hiç bildirilmemesi ya da çalışma günlerinin ve ücretlerinin eksik bildirilmesi anlamına geliyor. Günay, bu durumun yalnızca işverenin değil, çalışanın da sorumluluğu olduğunu vurgulayarak, "Sigortalı çalışmak anayasal bir haktır. Ne işverenin sigortasız işçi çalıştırma hakkı vardır ne de çalışanın sigortasız çalışmayı isteme hakkı bulunmaktadır" dedi.

KAYIT DIŞI ÇALIŞMANIN YOL AÇTIĞI SORUNLAR

Günay, kayıt dışı istihdamın hem çalışanlara hem de ülke ekonomisine büyük zarar verdiğini belirterek, bu durumun sosyal güvenlik sisteminde ciddi açıklar oluşturduğuna dikkat çekti. Kayıt dışı çalışan bireylerin emeklilik, malullük, ölüm aylığı gibi haklardan yararlanamadığını belirten Günay, "Bu kişiler işsizlik sigortasından faydalanamaz, sağlık hizmetleri için kendi primlerini ödemek zorunda kalır ve iş kazası ile meslek hastalıklarına karşı korunamazlar" diye konuştu.

Ayrıca bu kişilerin kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin, doğum izni gibi yasal haklardan da mahrum kaldığını hatırlattı.

İŞVERENLERİ BEKLEYEN YAPTIRIMLAR

Kayıt dışı istihdamın tespiti hâlinde işverenlere ciddi idari yaptırımlar uygulandığını belirten İl Müdürü Günay, bu kapsamda fiilin niteliği ve tekrarına göre teşvik iptalleri, prim borçlarının gecikme cezalarıyla tahsil edilmesi ve idari para cezaları gibi yaptırımların gündeme geldiğini ifade etti. Örneğin, bir yıl boyunca bir işçiyi sigortasız çalıştırdığı tespit edilen işverene 14 asgari ücrete kadar para cezası uygulanabildiğini söyledi.

Bunun yanında, sigorta prim teşviklerinin durdurulması, haksız yararlanılan teşviklerin geri alınması, devlet ve özel sektör desteklerinden mahrum kalma gibi sonuçlar da işverenleri bekliyor. Günay, "Kayıt dışı istihdam sadece bireysel değil, toplumsal ve ekonomik bir sorundur. Haksız rekabete, kamu gelirlerinde kayba, sosyal güvenlik sisteminde dengesizliklere ve ekonomik verilerin güvenilirliğinin zedelenmesine neden olur" dedi.

SİGORTALI OLUP OLMADIĞINI NASIL ÖĞRENEBİLİRİZ?

Çalışanların sigortalı olarak bildirilip bildirilmediklerini öğrenmeleri için birçok yol bulunduğunu belirten Günay, vatandaşların PTT’den alacakları e-Devlet şifresiyle www.turkiye.gov.tr

YABANCI UYRUKLU İŞÇİ ÇALIŞTIRMANIN ŞARTLARI NELERDİR?

Sosyal Güvenlik İl Müdürü Mehmet Yaşar Günay, “İşverenlerce çalıştırılacak kişi yabancı uyruklu ise önceden çalışma izni alınması gerekmektedir. Bilanço esasına tabi işyerlerinde, adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının çalışacağı işyerinde, istihdam edilmek istenilen her bir yabancı için en az beş Türk vatandaşının istihdamı esastır. Yabancı uyruklu çalışana ödenecek aylık ücret miktarının yabancı çalışanın görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur. Buna göre yabancı çalışana ödenecek ücretin en az başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenen seviyede olması gerekmektedir. Çalışma izni bulunmayan yabancı uyruklu kişinin çalıştırıldığının tespiti halinde her bir yabancı uyruklu kişi için ödenecek idari para cezası tutarı 2025 yılı için 81.683 TL’dir. Kayıt dışı yabancı işçi çalıştıran işveren, yabancı uyruklu kişinin, varsa eş ve çocuklarının konaklama giderleri ile ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını da karşılamak zorunda kalabilmektedir” diye konuştu. 

ÜCRETLERİ BANKA KANALI İLE ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Günay, “Türkiye genelinde işveren tarafından çalıştırılan işçi sayısının 3 ve üzerinde olması halinde çalıştırılan işçilere yapılan ücret dahil her türlü ödemenin kanuni kesintileri düşüldükten sonra kalan net tutarının bankalar aracılığıyla ödenmesi zorunludur. Bu ödemelerin banka aracılığıyla yapılmaması durumunda işverenlere 2025 yılı için her işçi ve her ay için 2.179 TL idari para cezası uygulanmaktadır” dedi.